Những nguyên nhân nào khiến bà bầu bị nhiều gàu hơn?

Rất nhiều mẹ ngạc nhiên khi thấy tình trạng da đầu của mình đột nhiên tệ đi, và câu hỏi bà bầu bị nhiều gàu hơn trước đây trở thành một nỗi băn khoăn chung. Quan trọng hơn, bài viết sẽ cung cấp những giải pháp an toàn, dịu nhẹ và hiệu quả nhất để các mẹ có thể chăm sóc mái tóc của mình, xua tan nỗi lo về gàu mà vẫn đảm bảo an toàn tuyệt đối cho thai nhi. Hãy cùng bắt đầu hành trình tìm lại sự tự tin và thoải mái cho da đầu của bạn nhé!

Thay đổi nội tiết tố

Nếu phải chỉ ra một nghi phạm hàng đầu gây ra hầu hết các thay đổi trong cơ thể khi mang thai, đó chắc chắn là nội tiết tố (hormone).

Sự biến động mạnh mẽ của các hormone như estrogen và progesterone chính là nguyên nhân sâu xa nhất khiến tình trạng bà bầu bị nhiều gàu trở nên phổ biến.

Hãy hình dung thế này: trước khi mang thai, cơ thể bạn đã quen với một chu kỳ nội tiết đều đặn hàng tháng. Nhưng khi có em bé, nồng độ các hormone này tăng vọt và duy trì ở mức cao trong suốt 9 tháng. Sự thay đổi đột ngột và kéo dài này ảnh hưởng đến mọi cơ quan trong cơ thể, và da đầu cũng không ngoại lệ.

Cụ thể, sự gia tăng của hormone, đặc biệt là các hormone nhóm androgen (dù ở mức độ nhỏ ở phụ nữ), có thể kích thích các tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn. Điều này dẫn đến một vấn đề mà chúng ta sẽ phân tích kỹ hơn ở phần tiếp theo.

Hơn nữa, sự thay đổi nội tiết tố còn ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ thay mới tế bào da. Chu trình tái tạo da đầu bình thường có thể bị rối loạn, khiến các tế bào sừng (tế bào chết) bong ra nhanh hơn và dồn lại thành từng mảng gàu có thể nhìn thấy bằng mắt thường.

Quá trình này hoàn toàn nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn, nó là một phản ứng tự nhiên của cơ thể với cơn bão hormone. Vì vậy, việc một bà bầu bị nhiều gàu không phải là do vệ sinh kém, mà là một phần của quá trình mang thai phức tạp. Hiểu được điều này sẽ giúp các mẹ bầu giảm bớt áp lực và lo lắng không đáng có.

Tăng tiết dầu nhờn trên da đầu

Như đã đề cập ở trên, sự thay đổi nội tiết tố trực tiếp dẫn đến việc tăng tiết dầu nhờn (bã nhờn) trên da. Đây là nguyên nhân thứ hai, có mối liên kết chặt chẽ với nguyên nhân đầu tiên, giải thích tại sao bà bầu bị nhiều gàu.

Tuyến bã nhờn dưới mỗi nang tóc có nhiệm vụ sản xuất dầu để giữ ẩm cho da và tóc. Khi mang thai, các hormone như progesterone hoạt động như một “công tắc”, bật chế độ hoạt động tối đa cho các tuyến này. Kết quả là da đầu của bạn sản xuất ra một lượng dầu nhiều hơn mức cần thiết.

Lượng dầu thừa này không chỉ khiến tóc bạn nhanh bết, trông thiếu sức sống, mà còn tạo ra một loại vi nấm có tên là Malassezia globosa.

Đây là một loại nấm men tự nhiên sống trên da đầu của hầu hết mọi người. Ở điều kiện bình thường, chúng hoàn toàn vô hại. Tuy nhiên, khi có quá nhiều dầu thừa, nấm Malassezia sẽ có cơ hội sinh sôi nảy nở một cách mất kiểm soát. Trong quá trình ăn dầu, chúng thải ra một sản phẩm phụ là axit oleic. Chính loại axit này là tác nhân gây kích ứng da đầu ở nhiều người.

Quá trình này tạo ra một lượng lớn tế bào da chết bong ra, kết dính với nhau bởi dầu thừa, hình thành nên những vảy gàu mà chúng ta nhìn thấy.

Do đó, vòng luẩn quẩn khiến bà bầu bị nhiều gàu diễn ra như sau:

• Hormone thay đổi ➔ Tuyến dầu hoạt động mạnh ➔ Dầu thừa trên da đầu ➔ Nấm Malassezia phát triển bùng nổ ➔ Gây kích ứng và tăng sinh tế bào ➔ Hình thành gàu.

Việc kiểm soát lượng dầu thừa trên da đầu một cách dịu nhẹ, an toàn chính là một trong những chìa khóa quan trọng để cải thiện tình trạng gàu trong thai kỳ.

Da đầu sẽ nhạy cảm hơn

Mang thai không chỉ làm thay đổi nội tiết tố mà còn khiến toàn bộ cơ thể bạn, bao gồm cả làn da và da đầu, trở nên nhạy cảm và dễ phản ứng hơn rất nhiều. Đây là một yếu tố quan trọng góp phần làm cho vấn đề bà bầu bị nhiều gàu trở nên phức tạp hơn.

Sự gia tăng lưu lượng máu trong thai kỳ, cùng với sự căng giãn của da, có thể làm cho hàng rào bảo vệ tự nhiên của da (skin barrier) trở nên mỏng manh hơn.

Hàng rào này có vai trò như một người lính canh, ngăn chặn các tác nhân gây hại từ môi trường xâm nhập và giữ độ ẩm cho da. Khi hàng rào này suy yếu, da đầu của bạn sẽ dễ bị tấn công bởi:

• Các chất hóa học trong sản phẩm chăm sóc tóc: Những thành phần như sulfate (chất tạo bọt mạnh), cồn, hương liệu nhân tạo, paraben trong các loại dầu gội thông thường, vốn dĩ không gây vấn đề gì cho bạn trước đây, giờ lại có thể trở thành tác nhân gây kích ứng, mẩn đỏ, ngứa và làm gàu bùng phát.
• Các yếu tố môi trường: Nắng, gió, bụi bẩn, ô nhiễm và sự thay đổi độ ẩm không khí cũng dễ dàng tác động và gây hại cho da đầu nhạy cảm hơn.
• Chính vi nấm Malassezia: Như đã nói, nấm Malassezia thải ra axit oleic gây kích ứng. Trên một nền da đầu nhạy cảm, phản ứng viêm với loại axit này sẽ mạnh mẽ hơn, dẫn đến tình trạng gàu và ngứa ngáy dữ dội hơn.

Vì sự nhạy cảm tăng cao này, nhiều mẹ bầu thấy rằng loại dầu gội ruột mà họ đã dùng trong nhiều năm bỗng nhiên không còn phù hợp, thậm chí gây ngứa và nhiều gàu hơn.

Đây là lúc việc lựa chọn một sản phẩm chăm sóc tóc mới, với công thức tối giản, dịu nhẹ và dành riêng cho da nhạy cảm trở nên cực kỳ cần thiết. Việc tiếp tục sử dụng các sản phẩm không phù hợp sẽ chỉ làm tình trạng bà bầu bị nhiều gàu thêm trầm trọng và khó điều trị.

Chế độ dinh dưỡng không cân đối

Ăn cho hai người là một khái niệm quen thuộc, nhưng không phải lúc nào các mẹ bầu cũng đảm bảo được một chế độ ăn uống cân bằng và khoa học.

Những cơn ốm nghén, sự thay đổi khẩu vị đột ngột, những cơn thèm đồ ngọt hoặc đồ ăn nhanh có thể vô tình khiến chế độ dinh dưỡng của bạn bị thiếu hụt một số vi chất quan trọng cho sức khỏe của da và tóc. Đây cũng là một nguyên nhân đáng kể khiến bà bầu bị nhiều gàu.

Sức khỏe của da đầu có mối liên hệ mật thiết với những gì bạn ăn hàng ngày. Một số dưỡng chất đóng vai trò then chốt trong việc duy trì một da đầu khỏe mạnh và không gàu bao gồm:

• Kẽm (Zinc): Kẽm rất quan trọng trong việc điều hòa hoạt động của tuyến bã nhờn và hỗ trợ hệ miễn dịch của da. Thiếu kẽm có thể dẫn đến da khô, bong tróc và làm gàu nặng hơn.
• Vitamin nhóm B (đặc biệt là B6 và B7 – Biotin): Các vitamin này tham gia vào quá trình chuyển hóa axit béo và protein, rất cần thiết cho sự phát triển của tế bào da và tóc. Thiếu hụt vitamin B có thể là một trong những nguyên nhân gây viêm da tiết bã (một dạng gàu nặng).
• Axit béo thiết yếu (Omega-3 và Omega-6): Các loại chất béo lành mạnh này có đặc tính chống viêm tự nhiên, giúp kiểm soát các phản ứng viêm trên da đầu, làm giảm ngứa và bong tróc.

Khi mang thai, nhu cầu về các vi chất này của cơ thể tăng lên để phục vụ cho cả mẹ và bé. Nếu chế độ ăn của bạn chủ yếu là thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường, nhiều chất béo bão hòa và thiếu rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng là rất cao.

Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe chung mà còn phản ánh trực tiếp lên mái tóc và da đầu, góp phần tạo nên tình trạng bà bầu bị nhiều gàu dai dẳng.

Stress và căng thẳng tâm lý

Không thể phủ nhận rằng mang thai, dù hạnh phúc, cũng là một giai đoạn đầy áp lực. Những lo lắng về sức khỏe của thai nhi, về cuộc sinh nở sắp tới, về những thay đổi trong cuộc sống và công việc… đều có thể gây ra stress và căng thẳng tâm lý.
Stress có tác động vô cùng mạnh mẽ đến sức khỏe thể chất, và là một trong những nguyên nhân khiến bà bầu bị nhiều gàu.
Về mặt sinh học, khi bạn căng thẳng, cơ thể sẽ sản xuất ra nhiều hormone cortisol. Cortisol ở mức độ cao trong thời gian dài có thể gây ra hàng loạt các tác động tiêu cực:

• Ức chế hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch suy yếu khiến cơ thể (và cả da đầu) khó có khả năng kiểm soát sự phát triển của vi nấm Malassezia hơn.
• Gây viêm: Stress là một trong những tác nhân gây viêm hàng đầu. Nó có thể kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm các phản ứng viêm trên da đầu, dẫn đến tình trạng ngứa, đỏ và bong tróc vảy gàu nhiều hơn.
• Ảnh hưởng đến nội tiết tố: Stress có thể làm xáo trộn thêm sự cân bằng nội tiết tố vốn đã rất nhạy cảm trong thai kỳ, gián tiếp làm tăng tiết dầu và gàu.
• Nhiều mẹ bầu có thể không nhận ra mối liên hệ trực tiếp, nhưng hãy thử để ý: những lúc bạn cảm thấy lo lắng, mệt mỏi nhất cũng thường là lúc da đầu ngứa ngáy và gàu xuất hiện nhiều hơn.

Vì vậy, việc quản lý stress, dành thời gian thư giãn, nghỉ ngơi và chăm sóc sức khỏe tinh thần cũng quan trọng không kém việc chăm sóc da đầu từ bên ngoài để giải quyết vấn đề bà bầu bị nhiều gàu.

Sử dụng sản phẩm gội đầu không phù hợp

Cuối cùng, một nguyên nhân rất thực tế và dễ nhận biết nhất chính là việc sử dụng sai sản phẩm chăm sóc tóc. Như đã phân tích ở phần về da đầu nhạy cảm, những gì từng tốt cho bạn trước đây chưa chắc đã an toàn và phù hợp trong thai kỳ. Việc tiếp tục sử dụng các loại dầu gội chứa hóa chất mạnh có thể khiến tình trạng bà bầu bị nhiều gàu bùng phát.

Các thành phần cần cảnh giác trong dầu gội dành cho mẹ bầu bao gồm:

• Sulfates: Đây là những chất tạo bọt, có khả năng làm sạch rất mạnh. Tuy nhiên, chúng cũng lấy đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ tóc và da đầu, gây khô, kích ứng và buộc da đầu phải sản xuất nhiều dầu hơn để bù đắp, tạo ra một vòng luẩn quẩn.
• Parabens: Chất bảo quản có khả năng gây rối loạn nội tiết, là thứ mà các mẹ bầu nên tuyệt đối tránh.
• Hương liệu tổng hợp (Fragrance/Parfum): Là một trong những nguyên nhân gây dị ứng và kích ứng da hàng đầu.
• Cồn (Alcohol): Có thể làm khô da đầu và tóc, gây ngứa và bong tróc.

Một số hoạt chất trị gàu hóa học: Các chất như Ketoconazole, Selenium Sulfide, Zinc Pyrithione tuy hiệu quả nhưng chưa có đủ nghiên cứu về độ an toàn tuyệt đối cho thai nhi. Tốt nhất, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm trị gàu đặc trị nào.

Việc lựa chọn một loại dầu gội với bảng thành phần sạch chiết xuất từ thiên nhiên, không chứa các hóa chất gây hại là bước đi đầu tiên và quan trọng nhất để xoa dịu làn da đầu nhạy cảm và cải thiện tình trạng gàu một cách an toàn.

Giải pháp an toàn và hiệu quả cho bà bầu bị nhiều gàu

Dưới đây là những giải pháp toàn diện, an toàn và chi tiết từng bước giúp bạn đối phó với tình trạng bà bầu bị nhiều gàu.

Lựa chọn dầu gội an toàn và lành tính

Đây là ưu tiên số một. Hãy tạm cất các sản phẩm dầu gội thông thường và tìm kiếm các sản phẩm có các tiêu chí sau:

• Dầu gội không sulfate làm sạch một cách dịu nhẹ, không gây khô và kích ứng.
• Không Paraben, không Silicone, không hương liệu tổng hợp.
• Chiết xuất từ thiên nhiên
• Có ghi rõ “Dành cho da nhạy cảm” hoặc “An toàn cho mẹ bầu”.

Áp dụng các phương pháp tự nhiên tại nhà

Một số mẹo dân gian có thể hỗ trợ, nhưng cần thực hiện cẩn thận và đúng cách.

Dưỡng ẩm và làm mềm vảy gàu với dầu dừa hoặc dầu oliu ấm:

• Bước 1: Lấy 2-3 thìa dầu dừa hoặc dầu oliu nguyên chất, làm ấm nhẹ bằng cách ngâm chén dầu vào nước nóng.
• Bước 2: Thoa đều dầu ấm lên da đầu, massage nhẹ nhàng bằng các đầu ngón tay trong 5-10 phút để dầu thấm và làm mềm các mảng gàu.
• Bước 3: Ủ tóc bằng khăn ấm trong 20-30 phút.
• Bước 4: Gội lại đầu bằng dầu gội dịu nhẹ cho bà bầu.

Cân bằng pH với giấm táo pha loãng:

• Bước 1: Pha 2 thìa canh giấm táo hữu cơ với 1 cốc nước ấm.
• Bước 2: Sau khi gội đầu sạch, dùng dung dịch giấm táo này để xả tóc, đồng thời massage nhẹ da đầu.
• Bước 3: Để yên 2-3 phút rồi xả lại bằng nước sạch. Thực hiện 1-2 lần/tuần.

Làm dịu da đầu với gel nha đam:

• Bước 1: Lấy gel tươi từ lá nha đam hoặc dùng gel nha đam nguyên chất không cồn, không hương liệu.
• Bước 2: Thoa trực tiếp gel lên da đầu, massage nhẹ nhàng.
• Bước 3: Để yên trong 30 phút rồi gội sạch. Nha đam giúp giảm ngứa và viêm rất hiệu quả.

LƯU Ý CỰC KỲ QUAN TRỌNG: Mẹ bầu nên TRÁNH sử dụng các loại tinh dầu đậm đặc như tinh dầu hương thảo, xô thơm, tuyết tùng… vì một số loại có thể gây co bóp tử cung, không an toàn cho thai kỳ.

Chăm sóc da đầu đúng cách hàng ngày

• Gội đầu bằng nước ấm: Nước quá nóng sẽ làm da đầu khô và tăng tiết dầu.
• Massage nhẹ nhàng: Dùng phần thịt của đầu ngón tay, tuyệt đối không dùng móng tay cào gãi vì sẽ gây tổn thương và làm gàu nặng hơn.
• Sấy tóc ở chế độ mát: Hạn chế dùng nhiệt độ cao tác động lên da đầu.
• Giữ vệ sinh mũ, gối: Thường xuyên giặt sạch vỏ gối, mũ bảo hiểm để tránh vi khuẩn, nấm tích tụ.

Lời kết

Tình trạng bà bầu bị nhiều gàu tuy gây ra không ít phiền toái và lo lắng, nhưng qua bài viết này, hy vọng các mẹ đã hiểu rằng đây là một hiện tượng phổ biến, có nguyên nhân rõ ràng và hoàn toàn có thể kiểm soát được. Từ sự thay đổi nội tiết tố, tăng tiết dầu, sự nhạy cảm của da đầu cho đến ảnh hưởng của dinh dưỡng và stress, tất cả đều góp phần vào vấn đề này.

XEM THÊM:

• 16 cách trị gàu đơn giản, hiệu quả tại nhà từ thiên nhiên
• Cách trị gàu cho nữ giới từ nguyên liệu thiên nhiên
• Bật mí cách trị ngứa da đầu và gàu hiệu quả cao tại nhà