Đối với không ít người, mái tóc không chỉ là một phần tạo nên vẻ đẹp ngoại hình, mà còn là biểu tượng của sức khỏe và sự trẻ trung. Tuy nhiên, khi tóc bắt đầu bạc màu trước tuổi, nhiều người không khỏi cảm thấy lo ngại và thiếu tự tin. Tóc bạc sớm có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ di truyền cho đến thói quen sinh hoạt, căng thẳng, hay các vấn đề về sức khỏe.

Tóc bạc sớm là gì?

Thông thường tóc của chúng ta có màu sắc nhờ vào sự hiện diện của melanin – một sắc tố tự nhiên do tế bào melanocyte tạo ra trong nang tóc. Và tóc bị bạc là một phần của quá trình lão hóa tự nhiên ở độ tuổi trung niên từ 45 trở đi. Khi quá trình sản xuất melanin giảm dần hoặc ngừng hẳn, tóc sẽ dần mất màu và chuyển sang bạc.

Tuy nhiên khi hiện tượng tóc bạc xảy ra quá sớm, có thể khiến chúng ta lo ngại về sức khỏe hoặc sự thay đổi cơ thể bên trong.

Tóc bạc sớm, cho thấy đây là sự thiếu hụt hoặc ngừng sản xuất melanin bên trong cơ thể hoặc cũng có thể do yếu tố về bệnh lý hay rối loạn nội tiết.

Nguyên nhân tóc bạc sớm

Tóc bạc sớm có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố di truyền, lối sống và các yếu tố sức khỏe. Dưới đây là những nguyên nhân chính gây ra tình trạng bạc sớm:

Yếu tố di truyền

Yếu tố di truyền là nguyên nhân chính khiến tóc bạc sớm. Nếu trong gia đình có người bạc tóc sớm, bạn có nguy cơ cao gặp phải tình trạng này. Gen di truyền quyết định tốc độ và thời điểm tóc bắt đầu bạc.

Thiếu hụt vitamin cùng các khoáng chất

Tóc bạc sớm do thiếu hụt vitamin và khoáng chất là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến tóc mất màu nhanh chóng. Các vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của tóc, đặc biệt là trong việc sản xuất melanin, sắc tố giúp tóc có màu. Khi thiếu hụt các dưỡng chất thiết yếu, cơ thể không thể duy trì màu sắc tóc, dẫn đến hiện tượng tóc bạc sớm.

Thiếu hụt Melanin

Melanin được tạo ra bởi các tế bào melanocyte trong nang tóc. Nó có hai loại chính:

Eumelanin: Tạo ra màu đen và nâu cho tóc.
Pheomelanin: Tạo ra màu vàng và đỏ cho tóc.

Tùy thuộc vào tỷ lệ giữa eumelanin và pheomelanin, màu tóc sẽ có sự khác biệt (tóc đen, tóc nâu, tóc vàng, tóc đỏ). Khi quá trình sản xuất melanin giảm dần hoặc ngừng hẳn, tóc bắt đầu mất màu và chuyển sang bạc.

Khi cơ thể không sản xuất đủ melanin hoặc các tế bào sản xuất melanin (tế bào melanocyte) bị tổn thương hoặc chết, tóc sẽ chuyển sang màu bạc hoặc trắng.

Căng thẳng, mệt mỏi

Căng thẳng liên tục và mệt mỏi kéo dài thường xuyên có thể tác động tiêu cực đến cơ thể và dẫn đến nhiều vấn đề về sức khỏe, trong đó có tình trạng tóc bạc sớm.

Khi cơ thể phải đối mặt với stress hoặc cảm giác mệt mỏi kéo dài, một số cơ chế sinh lý trong cơ thể bị rối loạn, ảnh hưởng đến quá trình sản xuất melanin, sắc tố tạo màu cho tóc.

Tăng hormone cortisol

Khi bạn bị căng thẳng, cơ thể tiết ra hormone cortisol — một hormone stress. Cortisol có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực như tăng huyết áp, suy giảm hệ miễn dịch và phá vỡ sự cân bằng các hormone trong cơ thể.

Khi mức cortisol trong cơ thể tăng cao, nó có thể gây ra sự suy yếu của các tế bào melanocyte (tế bào sản xuất melanin trong nang tóc), từ đó làm giảm khả năng sản xuất melanin và gây bạc tóc sớm.

Giảm lưu thông máu đến nang tóc

Khi cơ thể căng thẳng và mệt mỏi, lưu lượng máu đến các cơ quan và da đầu cũng có thể bị giảm. Máu không chỉ cung cấp oxy mà còn mang theo các dưỡng chất cần thiết để nuôi dưỡng tóc. Khi lưu thông máu không đủ, tóc sẽ thiếu dinh dưỡng, dẫn đến sự suy yếu của nang tóc và sự giảm dần sắc tố, khiến tóc bạc nhanh hơn.

Tác động lên hệ miễn dịch

Căng thẳng kéo dài có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ mắc các bệnh lý tự miễn dịch. Những bệnh lý như bạch biến hoặc viêm da đầu có thể tấn công tế bào melanocyte, từ đó gây bạc tóc sớm.

Giảm sản xuất hormone tăng trưởng

Trong khi ngủ, cơ thể sản xuất hormone tăng trưởng (GH), có tác dụng phục hồi và tái tạo tế bào. Thiếu ngủ hoặc giấc ngủ không đủ sẽ làm giảm sự sản xuất hormone này, ảnh hưởng đến sự tái tạo tế bào melanocyte và quá trình sản xuất melanin. Khi đó, tóc dễ bạc và yếu đi.

Giảm chức năng của các tế bào

Giấc ngủ không đủ khiến cơ thể không thể phục hồi đúng cách. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn gây ra sự suy yếu của các tế bào, bao gồm cả các tế bào tóc. Tình trạng này kéo dài có thể làm tóc mất màu một cách nhanh chóng.

Rối loạn giấc ngủ

Thiếu ngủ hay rối loạn giấc ngủ sẽ làm gia tăng mức độ căng thẳng trong cơ thể, khiến vòng luẩn quẩn giữa stress và thiếu ngủ ngày càng nghiêm trọng.
Stress kéo dài có thể làm giảm sản xuất melanin và khiến tóc bạc nhanh hơn quy trình lão hóa vốn có.

Rối loạn bệnh tuyến giáp

Tóc bạc sớm do rối loạn tuyến giáp là một nguyên nhân phổ biến nhưng ít được chú ý. Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong
việc điều hòa sự trao đổi chất, phát triển và duy trì sức khỏe của các tế bào trong cơ thể, bao gồm các tế bào nang tóc. Khi
tuyến giáp gặp vấn đề, nó có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của tóc, trong đó có hiện tượng tóc bạc sớm.

Suy giáp (Hypothyroidism)

Suy giáp là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ hormone, dẫn đến sự suy giảm quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Khi không
có đủ hormone tuyến giáp, sự phát triển và tái tạo các tế bào, bao gồm cả tế bào melanocyte, bị ảnh hưởng. Điều này có thể làm
giảm sản xuất melanin, gây tóc bạc sớm.

Tình trạng suy giáp cũng có thể gây các triệu chứng khác như mệt mỏi, tăng cân, da khô và tóc rụng, bên cạnh hiện tượng tóc bạc
sớm.

Cường giáp (Hyperthyroidism)

Cường giáp là khi tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone T3 và T4, làm tăng cường các quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Mặc
dù cường giáp thường không gây bạc tóc trực tiếp, nhưng các vấn đề do cường giáp như căng thẳng, lo âu, và rối loạn tuần hoàn có
thể làm tóc bạc sớm.

Cường giáp còn có thể gây rụng tóc và làm tóc trở nên mỏng hơn, yếu hơn, khiến tóc mất màu nhanh chóng.

Bệnh Hashimoto

Bệnh Hashimoto là một loại bệnh tự miễn, trong đó hệ miễn dịch tấn công tuyến giáp, làm giảm khả năng sản xuất hormone tuyến
giáp. Khi bệnh tiến triển, nó có thể dẫn đến suy giáp và các vấn đề về tóc, bao gồm tóc bạc sớm, tóc mỏng và dễ gãy.

Bệnh Basedow (Graves’ Disease)

Bệnh Basedow là một bệnh tự miễn gây ra cường giáp, trong đó tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone. Ngoài các triệu chứng như
tăng nhịp tim, giảm cân, và căng thẳng, bệnh Basedow cũng có thể làm tóc bạc sớm, tóc mỏng và dễ rụng.

Thói quen sinh hoạt xấu

Những thói quen không tốt trong cuộc sống hàng ngày có thể tác động trực tiếp đến sự phát triển của tóc, từ đó làm tóc bạc sớm.
Các yếu tố như chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu ngủ, hút thuốc, uống rượu quá mức, và không chăm sóc tóc đúng cách đều có
thể góp phần làm suy yếu sức khỏe tóc và khiến tóc chuyển màu bạc sớm.

Chế độ ăn uống không đầy đủ dưỡng chất

Một chế độ ăn uống thiếu chất dinh dưỡng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tóc bạc sớm. Khi cơ thể thiếu các vitamin, khoáng chất và dưỡng chất thiết yếu, quá trình sản xuất melanin (sắc tố tạo màu tóc) bị ảnh hưởng, từ đó dẫn đến tình trạng tóc bạc nhanh chóng.

Thiếu vitamin B12: Vitamin B12 rất quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của tóc. Nếu thiếu vitamin B12, tóc sẽ yếu, dễ rụng và
bạc sớm.
Thiếu vitamin D: Vitamin D cũng có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sự phát triển của tóc. Thiếu vitamin D có thể dẫn đến
rối loạn tóc và bạc sớm.
Thiếu khoáng chất như đồng, kẽm và sắt: Những khoáng chất này rất quan trọng trong quá trình sản xuất melanin. Thiếu hụt chúng
có thể làm tóc bị bạc sớm và mỏng yếu.

Hút thuốc lá và uống rượu

Thói quen hút thuốc lá và uống rượu quá mức có tác động tiêu cực đến sức khỏe tổng thể và sức khỏe tóc. Nicotine và các chất hóa
học trong thuốc lá có thể làm giảm lưu lượng máu đến da đầu, khiến các nang tóc không được cung cấp đầy đủ dưỡng chất và oxy.

Điều này có thể dẫn đến việc tóc yếu dần, rụng và bạc sớm. Tương tự, uống rượu quá nhiều có thể làm suy giảm khả năng hấp thụ
các dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của tóc.

Hút thuốc gây thiếu oxy và giảm lưu thông máu, làm tổn thương các tế bào melanocyte trong nang tóc.
Uống rượu có thể làm giảm khả năng hấp thụ các vitamin và khoáng chất, gây thiếu hụt dưỡng chất cho tóc.

Thiếu hoạt động thể chất

Thiếu hoạt động thể chất hoặc lối sống ít vận động có thể làm giảm lưu thông máu đến da đầu và nang tóc. Điều này dẫn đến việc
tóc không nhận đủ dưỡng chất và oxy, khiến tóc yếu và dễ bạc sớm. Hơn nữa, khi cơ thể thiếu hoạt động thể chất, sức khỏe tổng
thể cũng sẽ bị ảnh hưởng, bao gồm cả sự sản xuất melanin trong tóc.

Sử dụng quá nhiều hóa chất và nhiệt

Sử dụng mỹ phẩm hóa học hoặc tạo kiểu tóc bằng nhiệt quá nhiều có thể gây hại cho tóc, khiến tóc dễ bị khô, gãy và bạc sớm. Các
hóa chất trong thuốc nhuộm tóc, chất uốn, duỗi tóc có thể làm tổn thương cấu trúc tóc và làm mất màu tự nhiên của tóc.

Sử dụng nhiệt như máy sấy tóc, máy duỗi tóc, máy uốn tóc có thể làm tóc khô và mất độ đàn hồi, làm tăng nguy cơ tóc bạc sớm.
Thuốc nhuộm tóc và các sản phẩm hóa học có thể làm hư tổn lớp biểu bì của tóc, gây tóc khô, yếu và bạc sớm.

Biện pháp khắc phục và điều trị tóc bạc sớm

Những phương pháp điều trị tóc bạc sớm dưới đây có thể giúp làm chậm quá trình bạc tóc, duy trì màu sắc tự nhiên của tóc và bảo
vệ sức khỏe tổng thể.

Các biện pháp này bao gồm sự kết hợp của thay đổi lối sống, chế độ ăn uống hợp lý, chăm sóc tóc đúng cách và các phương pháp
điều trị y tế.

Dưới đây là các phương pháp khắc phục và điều trị tóc bạc sớm hiệu quả:

Điều chỉnh thay đổi chế độ dinh dưỡng

Vitamin B12

Vitamin B12 đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp DNA và duy trì sự khỏe mạnh của tế bào tóc. Thiếu vitamin B12 có
thể gây ra sự rối loạn trong sản xuất melanin, dẫn đến tóc bạc sớm.
Nguồn thực phẩm giàu B12: Thịt đỏ, hải sản, trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa.

Vitamin D

Vitamin D giúp kích thích sự phát triển của nang tóc và tạo môi trường lành mạnh cho tóc phát triển. Thiếu vitamin D có thể làm
tăng nguy cơ tóc bạc sớm và rụng tóc.
Nguồn thực phẩm giàu vitamin D: Ánh nắng mặt trời, cá hồi, cá thu, trứng, nấm và sữa bổ sung vitamin D.

Vitamin E

Vitamin E là chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ tế bào tóc khỏi tác hại của gốc tự do. Thiếu vitamin E có thể làm giảm
lượng melanin trong tóc và khiến tóc bạc sớm.
Nguồn thực phẩm giàu vitamin E: Hạt hướng dương, hạnh nhân, dầu thực vật (dầu ô liu, dầu hướng dương), rau xanh, bơ.

Vitamin B5 (Acid Pantothenic)

Vitamin B5 giúp tăng cường sức khỏe của nang tóc và duy trì sự sản xuất melanin. Thiếu vitamin B5 có thể dẫn đến sự suy giảm
chất lượng tóc, bao gồm cả hiện tượng bạc tóc sớm.
Nguồn thực phẩm giàu B5: Các loại đậu, hạt, thịt gia cầm, cá, trứng và các loại ngũ cốc nguyên hạt.

Vitamin B9 (Folate)

Folate là một dạng vitamin B, giúp bảo vệ tóc khỏi sự lão hóa nhanh chóng. Thiếu folate có thể làm giảm khả năng sản xuất các tế
bào mới trong cơ thể, bao gồm cả các tế bào sắc tố tóc.
Nguồn thực phẩm giàu folate: Rau xanh, đậu, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, trái cây như cam và bơ.

Sắt

Sắt là khoáng chất quan trọng trong việc vận chuyển oxy đến tế bào tóc và duy trì sự khỏe mạnh của tóc. Thiếu sắt có thể gây ra
tình trạng tóc bạc sớm và rụng tóc. Khi cơ thể không đủ sắt, việc sản xuất melanin cũng bị gián đoạn.
Nguồn thực phẩm giàu sắt: Thịt đỏ, gan, các loại đậu, rau lá xanh đậm, ngũ cốc bổ sung sắt.

Kẽm

Kẽm giúp hỗ trợ quá trình phát triển và tái tạo tế bào tóc. Thiếu kẽm có thể dẫn đến sự thay đổi trong màu sắc tóc, bao gồm tóc
bạc sớm.
Nguồn thực phẩm giàu kẽm: Hạt bí, hạt điều, hải sản (nhất là hàu), thịt gà, thịt bò và ngũ cốc nguyên hạt.

Đồng

Đồng là khoáng chất giúp duy trì sắc tố melanin trong tóc. Thiếu đồng có thể làm giảm khả năng sản xuất melanin, gây ra tóc bạc
sớm. Đồng cũng hỗ trợ sự tái tạo và phát triển tóc khỏe mạnh.
Nguồn thực phẩm giàu đồng: Hải sản, hạt điều, hạt hướng dương, nấm, gan và các loại ngũ cốc nguyên hạt.

Cải thiện lối sống, giảm căng thẳng

Căng thẳng là một trong những yếu tố tác động đến sự thay đổi màu tóc. Khi căng thẳng kéo dài, cortisol – hormone stress, có thể
gây hại cho cơ thể và làm tóc bạc sớm. Để giảm căng thẳng:

Tập luyện thể dục: Các hoạt động thể dục như yoga, thiền, chạy bộ, hoặc tập thể thao có thể giúp giảm căng thẳng và cải thiện
sức khỏe tổng thể.
Thư giãn: Dành thời gian cho bản thân để thư giãn, có thể qua các hoạt động như đọc sách, nghe nhạc hoặc tham gia các sở thích
cá nhân.
Ngủ đủ giấc: Một giấc ngủ đủ và chất lượng giúp cơ thể phục hồi, giảm căng thẳng và duy trì sức khỏe tổng thể.

Bổ sung Vitamin và khoáng chất từ thực phẩm chức năng (có liều lượng)

Việc bổ sung vitamin và khoáng chất từ thực phẩm chức năng có thể giúp hỗ trợ sức khỏe tóc và làm chậm quá trình tóc bạc sớm.

Các vitamin và khoáng chất thiết yếu này sẽ giúp tăng cường quá trình sản xuất melanin (sắc tố tóc), bảo vệ tóc khỏi tác động
của gốc tự do, cũng như duy trì sức khỏe của nang tóc.

Tuy nhiên, bạn cần chú ý đến liều lượng hợp lý khi sử dụng các thực phẩm chức năng.

Một số vitamin và khoáng chất cần bổ sung:

Vitamin B12 (Cobalamin), Vitamin D, Vitamin B5 (Pantothenic Acid), Biotin (Vitamin B7), Vitamin E, Kẽm (Zinc), Đồng, Sắt,
Mangan, Collagen.

Lưu ý khi sử dụng thực phẩm chức năng

Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi bắt đầu bổ sung bất kỳ thực phẩm chức năng nào, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ, đặc biệt nếu
bạn có bệnh lý nền hoặc đang dùng thuốc điều trị khác.
Tuân thủ liều lượng: Việc bổ sung vitamin và khoáng chất cần tuân thủ đúng liều lượng để tránh tác dụng phụ hoặc thiếu hụt các
dưỡng chất khác.
Kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh: Thực phẩm chức năng nên được kết hợp với một chế độ ăn uống cân bằng, giàu vitamin và khoáng chất tự nhiên để đạt hiệu quả tốt nhất.

Dùng thảo dược dân gian

Để điều trị tóc bạc sớm, nhiều người đã áp dụng các mẹo dân gian và thảo dược từ lâu, nhờ vào tính an toàn, hiệu quả và dễ thực
hiện. Dưới đây là một số mẹo dân gian và thảo dược phổ biến giúp ngăn ngừa và điều trị tóc bạc sớm:

Hà thủ ô đỏ: Dùng dạng sắc hoặc viên uống (nên tham khảo ý kiến bác sĩ Đông y vì dùng sai có thể gây hại gan)
Mè đen (vừng đen): Có thể ăn trực tiếp hoặc nấu chè

Điều trị y khoa bệnh nền (nếu có)

Trong nhiều trường hợp, tóc bạc sớm không chỉ do yếu tố di truyền hay lão hóa mà còn là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe tiềm
ẩn. Do đó, việc xác định và điều trị các bệnh nền là một bước quan trọng giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm quá trình bạc tóc.

Dưới đây là một số bệnh nền có thể góp phần gây tóc bạc sớm cần điều trị sớm:

Rối loạn tuyến giáp

Các vấn đề liên quan đến tuyến giáp, như cường giáp (tuyến giáp hoạt động quá mức) hoặc suy giáp (tuyến giáp hoạt động kém) có
thể ảnh hưởng đến sức khỏe tóc, gây rụng tóc hoặc bạc sớm.

Các vấn đề về tâm lý (Căng thẳng, lo âu, trầm cảm)

Căng thẳng kéo dài hoặc các vấn đề về tâm lý như trầm cảm, lo âu có thể gây rối loạn hormone và dẫn đến tình trạng tóc bạc sớm.
Căng thẳng gây ra sự thay đổi trong cơ thể, ảnh hưởng đến việc sản xuất melanin và làm suy yếu các nang tóc.

Thiếu hụt vitamin và khoáng chất

Tình trạng thiếu hụt các vitamin và khoáng chất như vitamin B12, sắt, đồng, kẽm, hoặc vitamin D có thể góp phần vào quá trình
bạc tóc sớm. Việc thiếu hụt các dưỡng chất này có thể gây rối loạn sắc tố melanin, khiến tóc mất màu.

Rối loạn nội tiết tố

Sự thay đổi trong mức độ hormone, đặc biệt là khi đến tuổi dậy thì, mang thai, sinh đẻ hoặc mãn kinh, có thể ảnh hưởng đến sự
phát triển của tóc và góp phần gây tóc bạc sớm.

Các vấn đề về di truyền

Nếu tóc bạc sớm là do yếu tố di truyền, không có phương pháp điều trị hoàn toàn, nhưng việc chăm sóc sức khỏe tổng thể và điều
trị các bệnh lý liên quan có thể giúp làm chậm quá trình bạc tóc.

Lời kết

Mặc dù tóc bạc sớm là một phần của quá trình lão hóa tự nhiên hoặc có thể do các yếu tố khác như căng thẳng, di truyền hay bệnh lý nền, nhưng bằng cách áp dụng các biện pháp chăm sóc đúng cách như gội đầu nhẹ nhàng, dưỡng tóc, bảo vệ tóc khỏi tác động môi trường và duy trì lối sống lành mạnh, bạn có thể làm chậm lại quá trình này và giữ mái tóc luôn khỏe mạnh, bóng mượt.

Hãy nhớ rằng, mỗi bước chăm sóc tóc đều góp phần giúp bạn có mái tóc đẹp và tự tin hơn mỗi ngày. Chúc bạn luôn có một mái tóc khỏe mạnh và đầy sức sống!

XEM THÊM:

Blog

Tóc bạc sớm? Tại sao, nguyên nhân, cách khắc phục tại nhà

Tóc bạc sớm là gì?